Lectorenplatform
Zorg van de toekomst vraagt om meer en betere samenwerking tussen verleners van informele en (semi)formele zorg. Hierbij is het vertrekpunt dat informele zorg het fundament vormt en formele zorg daarbij aansluit. Dit heeft implicaties voor zowel professionals, hulpvragers en hun informele zorgverleners. Om bij te dragen aan goede ondersteuning van en samenwerking met informele zorg is het lectorenplatform Informele Zorg gestart, dankzij financiering vanuit Regieorgaan SIA.
In dit lectorenplatform worden de krachten gebundeld op het thema Informele Zorg met de ambitie om te komen tot:
- Versterking van kwalitatief, hoogwaardig praktijkgericht onderzoek rondom informele zorg;
- Optimale agendering van het thema binnen de landelijke onderzoeksprogrammering en bijbehorende subsidiestromen;
- Innovaties in de praktijk en opleidingen voor zorg- en welzijn/sociaal werk.
Het platform is een samenwerking tussen lectoraten die zich vanuit zorg en welzijn bezig houden met het thema Informele Zorg. In totaal zijn op dit moment zes hogescholen betrokken.
Wil je meer weten over de verschillende lectorenplatforms in Nederland? Lees dan verder op de website van Regieorgaan SIA.
De kernlectoren en lectoraten
Lectoraat Familiezorg, Hanzehogeschool Groningen
Lector: Marie Louise Luttik
Senior onderzoeker: Bea Dijkman
De transitie van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving is in volle gang; er wordt een groot beroep gedaan op hulp en ondersteuning van familie in de zorg voor naasten. Deze ontwikkeling heeft grote consequenties voor families en familierelaties. De risico’s en gevolgen worden inmiddels duidelijk: overbelasting van mantelzorgers is een belangrijk maatschappelijk thema geworden.
Het lectoraat Familiezorg wil bijdragen aan de ontwikkeling van een meer systemische benadering van zorgsituaties. Met behulp van toegepast wetenschappelijk onderzoek willen we inzicht krijgen in de effecten van Familiezorg op gezondheid en welzijn van families. Op basis van deze inzichten werken we aan interventies die ondersteuning bieden die families nodig hebben om het vol te houden en daarbij tegelijkertijd gezond te blijven. In de afgelopen jaren is de interventie ‘het familiegesprek’ ontwikkeld en erkend door Vilans als interventie met goede aanwijzingen voor effectiviteit www.databankinterventies.nl
Lectoraat Langdurige zorg en ondersteuning,
Hogeschool van Amsterdam
Informele zorgverleners zoals mantelzorgers/naasten en vrijwilligers vervullen in de meeste situaties een centrale rol in het leven van mensen die langdurig zorg en ondersteuning nodig hebben.
In het lectoraat LZO wordt, uitgaande van de wensen en behoeften van de mensen met een zorgvraag én hun naasten, onderzocht over welke competenties en vaardigheden professionals in het zorg- en sociaal domein moeten beschikken om op een respectvolle manier met de naasten samen te werken in het bieden van bij zorgvrager en zorgverlener passende zorg en ondersteuning.
Meer lezen over het lectoraat Langdurige zorg en ondersteuning
Lectoraat Participatie, zorg en ondersteuning, Hogeschool Utrecht
Lector: Jean Pierre Wilken
Senior onderzoeker: Mariët Brandts
De afgelopen jaren heeft het lectoraat zich in diverse projecten met name gericht op het samenspel formele/informele zorg in situaties waarin er sprake is van cognitieve problematiek (met name dementie, nah en (l)vb). Inzichten uit deze projecten kwamen samen in het boek Hartenkreten van mantelzorgers.
Op dit moment ligt de focus vooral op het samenspel formele en informele zorg in brede zin (uiteenlopende situaties, mantelzorg, sociaal netwerk en vrijwilligers) en de plek hiervan in de opleidingen. Het lectoraat ontwikkelde een competentieprofiel, diverse e-learning modules, een inspiratiemagazine, en is betrokken bij het Kennisplein Informele Zorg en met het Comenius project Leren optrekken met informele zorg.
Een goed samenspel begint in de opleiding – we streven ernaar de plek van informele zorg in onze Social Work opleiding te verstevigen.
Meer lezen over het lectoraat Participatie, zorg en ondersteuning
Lectoraat Informele netwerken en laatmoderniteit, Christelijke hogeschool Ede
Het lectoraat doet in de werkplaats sociaal domein Gelderse Vallei onderzoek naar de bijdrage die het ‘dialogisch werken met netwerken, een benadering vanuit Finland, kan bieden aan het werken met het eigen netwerk van hulpvragers. Het is een langlopend onderzoek bestaande uit een inventarisatie van de huidige praktijk, een scholing in het dialogisch werken met netwerken en een evaluatieonderzoek naar het effect van de scholing.
Meer lezen over het lectoraat Informele netwerken en laatmoderniteit
Lectoraat Zorg om naasten, Hogeschool Rotterdam
Lector: Erica Witkamp
Het lectoraat richt zich op twee aspecten, namelijk 1) Emotionele, praktische en sociale ondersteuning van naasten die de impact ervaren van het leven met en zorgen voor iemand met (ernstige) aandoening(en) in hun nabije omgeving; en 2) De samenwerking en relatie tussen naasten en beroepskrachten, vrijwilligers en/of de patiënt.
Het lectoraat werkt in projecten in verschillende settings, en bij diverse doelgroepen (jong-oud, diverse zorgbehoeften), maar voornamelijk binnen het (palliatieve) zorgdomein.
Lectoraat Patiënt- en familieparticipatie in de klinische zorg, Hogeschool van Amsterdam
Bijzonder lectoraat ism Amsterdam UMC & OLVG
Lector: Anne Eskes
Patiënten verblijven steeds korter in het ziekenhuis. De complexiteit van de zorg neemt toe, terwijl er schaarste heerst onder zorgmedewerkers. De overheid stimuleert mensen na een ziekenhuisopname meer te leunen op hun informele netwerk. Hoe kunnen we patiënten en familieleden tijdens én na de ziekenhuisopname actief betrekken bij de herstelperiode en wat zijn de effecten daarvan?
En wat hebben zorgprofessionals hiervoor nodig? Dat onderzoekt het bijzonder lectoraat Patiënt- en familieparticipatie in de Klinische Zorg.
Lees meer over het lectoraat Patient- en familieparticipatie
Lectoraat Empowerment en Professionalisering, Hogeschool in Holland
Lector: Lilian Linders
Meer lezen over het lectoraat Empowerment en Professionalisering
Betrokken kenniscentra
MantelzorgNL
Betrokken medewerker: Ytje Hiemstra
Verzamelen en duiden van signalen en rapporten mbt informele zorg, ten behoeve van betere ondersteuning voor mantelzorgers en lobby richting politiek en beleidsmakers. Initiëren en ondersteunen van onderzoek over mantelzorg.
Movisie, kennis en aanpak van sociale vraagstukken
Betrokken medewerker: Roos Pijpers
Movisie deelt landelijke kennis over informele zorg in leernetwerken en kennisproducten zoals web-artikelen, digitale magazines en infographics. Daarnaast ondersteunt Movisie lokale organisaties, beleidsmakers en professionals met het ontwikkelen van de onderlinge, domeinoverstijgende samenwerking en de samenwerking met informele zorg.
Pharos: expertisecentrum gezondheidsverschillen
Betrokken medewerker: Carolien Smits
Pharos verzamelt en vertaalt kennis voor professionals in praktijk, beleid en onderwijs over gezondheidsverschillen, met name van mantelzorgers (dementie) met een migratieachtergrond en/of beperkte gezondheidsvaardigheden.