Mannen en mantelzorg

Het gangbare beeld is dat mantelzorg vooral door vrouwen verleend wordt. En voor een deel is dat ook zo: vrouwen zorgen meer. Tegelijkertijd is ruim 40% van de mantelzorgers een man. Wanneer het gaat om zorg voor de eigen partner op latere leeftijd, verlenen mannen zelfs even vaak mantelzorg als vrouwen. Mannelijke mantelzorgers vormen een grote groep die je niet over het hoofd wilt zien als je aan de slag gaat met mantelzorgers.

Waarom worden mannen over het hoofd gezien?

Nederland telt ongeveer 1,6 miljoen mannelijke mantelzorgers. Hoe komt het dat zij over het hoofd gezien worden? Voor een deel heeft dat te maken met culturele stereotypen over mannelijkheid. De beeldvorming is dat vrouwen nu eenmaal zorgzamer zijn dan mannen: vrouwen zijn van nature zorgzaam, mannen kunnen het zijn als ze zich daartoe zetten. Gezien de grote hoeveelheid mannelijke mantelzorgers én de diversiteit aan zorg die zij verlenen is het tijd om dat beeld te veranderen.

Simon: “Binnen de cultuur van onze samenleving wordt van vrouwen eerder verwacht dan van mannen dat zij zorgen, hoewel er genoeg mannen en vrouwen zijn die afwijken van deze patronen. Mannen kunnen net zo goed zorg geven. Aan de andere kant komt het me ook wel goed uit dat ik er niet zo veel uren in steek als mijn zus.”
Bron: mannen en mantelzorg. Niet te missen!

Zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen?

Uit onderzoek blijkt een accentverschil tussen mannen en vrouwen: mannen hebben een meer taakgerichte houding ten opzichte van mantelzorg, waar vrouwen meer vanuit een relatiegerichte houding mantelzorg bieden. Bovendien ervaren mannen minder belasting van mantelzorg dan vrouwen. Dit kan helpen bij interventies gericht op het voorkomen van overbelasting: de balans zoeken tussen een taakgerichte en een relatiegerichte houding.

Tegelijkertijd verschillen mannen onderling sterk van elkaar, bijvoorbeeld op het gebied van leeftijd, etniciteit, opleiding, sociaal economische status en seksuele geaardheid. Ook dat is belangrijk om mee te nemen in de ondersteuning van mantelzorgers. Staar je dus vooral niet blind op de verschillen tussen mannen en vrouwen. Soms is het bijvoorbeeld beter om te kijken naar leeftijd, zoals bij jonge mantelzorgers.

Samen zorgen

Om de mantelzorg te delen met meer mensen en mannen directer te betrekken bij de zorg, is het belangrijk om impliciete patronen in gezinnen te expliciteren. Overtuigingen hebben met gender en zorg te maken. Door normen als ‘vrouwen zijn daar nu eenmaal beter in’ bespreekbaar te maken, creëert een familie ruimte voor mannen om te zorgen en wellicht voor vrouwen om de zorg los te laten.

Simon: ‘Ik denk dat vrouwen wel wat kunnen leren van mannelijke mantelzorgers. Een nuchtere kijk op de zaak, wat dat ook moge betekenen. Een goede betrokkenheid met een stukje distantie. Het je minder laten opslurpen door de emoties van het zorgprobleem, het gaat toch om je ouders.’
Bron: mannen en mantelzorg. Niet te missen!

De rol van werk

Werk bepaalt voor een deel de verschillen tussen mannen en vrouwen als het gaat om mantelzorg: vrouwen werken vaker in deeltijd en hebben daardoor meer tijd om mantelzorg te bieden. Mannen werken gemiddeld meer uren per week en hebben daardoor minder tijd. Tegelijkertijd is dat een keuze die afhankelijk is van de inrichting van de samenleving en de verwachtingen van de omgeving.

Ondersteuningsaanbod

Ook bij het ondersteuningsaanbod kunnen we ons afvragen of campagnes en activiteiten aansluiten bij de behoefte van mannelijke mantelzorgers. Meer kennis is nodig over de behoefte van mannelijke mantelzorgers aan ondersteuning.

Paolo vroeg zijn moeder om hulp: ‘Ik wil een lijstje met zes namen van mensen die jou ook kunnen helpen. Want ik kan het niet allemaal alleen.’ Zijn moeder zei dat ze liever geen mensen wilde bellen om te vragen haar te helpen. Paolo gaf aan dat zij dat niet hoefde te doen: ‘Het is niet voor jou, maar voor mij, om het te kunnen volhouden.’
Bron: mannen en mantelzorg. Niet te missen!

Meer lezen en inspiratie

Mannen en mantelzorg, niet te missen
Emancipator
Mannen en mantelzorg volgens Gerrit
Mantelzorger is in de toekomst vaker een man

Partners