Welke studie je ook volgt, je zult te maken krijgen met informele zorg. Met vrijwilligers, naasten of andere informele zorgverleners. Van jou wordt straks onder andere verwacht dat je oog hebt voor mantelzorgers, weet wanneer een vrijwilliger van betekenis kan zijn én dat je samenwerkt met informele zorgverleners. Door stage te lopen in de informele zorg leer je van heel dichtbij wat de meerwaarde is van informele zorg en welke vraagstukken een rol spelen.
Vrijwilligersorganisatie in de zorg
Een voorbeeld van een stage in de informele zorg is het stagelopen bij een vrijwilligersorganisatie in de zorg. Vrijwilligerswerk is geen goedkope vervanging van een beroepskracht. Vrijwilligers hebben op een eigen manier meerwaarde. Dat kun je lezen in allerlei bronnen, maar leer je echt door dit zelf te ervaren. Er wordt wel eens gedacht dat vrijwilligerswerk geen geschikte stage-ervaring is omdat je niet in de rol zit van een beroepskracht (in opleiding), waar je tenslotte voor leert. Een grote meerwaarde is dat je als beroepskracht met vrijwilligerservaring goed weet wat de toegevoegde waarde kan zijn van vrijwilligers. Ook weet je wanneer de inzet van vrijwilligers wel en niet passend is. Dat blijkt voor professionals in de beroepspraktijk vaak nog ontzettend lastig. Om die reden werken ze in Utrecht met ambassadeurs informele zorg.
Als beroepskracht heb je in sommige rollen veel kortstondiger of in een korter tijdspad contact met een cliënt. Als vrijwilliger heb je vaak de mogelijkheid om een langere tijd in een zorgsituatie mee te lopen, waardoor je een zorgsituatie holistischer, completer en intensiever mee kunt maken. Dat kan veel inzichten en ervaringen geven voor je latere werk. Daarbij is er de mogelijkheid om een band op te bouwen met een cliënt en diens mantelzorger. Soms kan je als vrijwilliger dingen bereiken die je als professional niet voor elkaar zult krijgen. Bijvoorbeeld omdat je er de tijd niet voor hebt, maar ook omdat voor sommige cliënten een vrijwilliger laagdrempeliger te benaderen is dan een professional. Hoe mooi is het wanneer je deze inzichten al tijdens de opleiding op kan doen?
Steunpunt Mantelzorg
Een ander voorbeeld van stage in de informele zorg is een stage bij een Steunpunt Mantelzorg. Door ervaring op te doen bij een Steunpunt Mantelzorg ervaar je met welke specifieke kwesties en vragen mantelzorgers te maken (kunnen) krijgen. Het geeft je een goed beeld van de betekenis van een Steunpunt Mantelzorg. Hierdoor kun je straks beter kiezen of je zelf bij een Steunpunt Mantelzorg zou willen werken en kan je (in je latere werk) mantelzorgers goed kunnen wijzen op de meerwaarde van een Steunpunt Mantelzorg. Daarnaast zal deze stage je helpen om oog en aandacht te hebben voor mantelzorgers en goed met hen samen te werken.
Tot slot zijn er combinaties te maken van stages bij organisaties die zich primair vooral richten op de cliënt of hulpvrager én stage in de informele zorg. Een voorbeeld daarvan is de Ketenstage waarbij studenten stagelopen bij een ouderenzorginstelling én bij een vrijwilligersorganisatie. Er zijn ook informele zorg organisaties met een eigen stagebureau, zoals Handje Helpen.
Vind organisaties
Bij MantelzorgNL zijn ruim 450 organisaties aangesloten die zich bezighouden met mantelzorgondersteuning. Op de website kun je vinden welke organisaties actief zijn in jouw plaats of gemeente.
Op de site van NOV (Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk) kun je op de Nederlandse kaart gemakkelijk vinden welke vrijwilligersorganisaties er bij jou in de buurt zijn.
Door de bril van een stagiair
Floortje (19) is eerstejaars hbo-student Toegepaste psychologie. Zij loopt haar stage bij mevrouw Metzlar van 96 jaar. Floortje komt bij mevrouw Metzlar thuis en de tijd die ze samen doorbrengen besteden ze aan wandelen, kletsen, uitstapjes naar het tuincentrum, knutselen of naar de markt gaan. Mevrouw is slechtziend en kan niet zonder begeleiding op straat. Floortje vindt het belangrijk om hier mee te leren om gaan. Ze heeft vanaf dag één tegen mevrouw gezegd dat ze best streng mag zijn. Zo was gelijk de eerste les: ‘Hou de vloer altijd vrij, geen tassen op de grond!’
Floortje leert al snel hoe belangrijk goede communicatie is. Dat ze duidelijk moet zeggen wat ze bedoelt, vooral als ze mevrouw op straat begeleidt. Floortje heeft respect gekregen voor iemand die slechtziend is: ‘Het is erg vervelend als anderen denken dat ouderen of mensen met een beperking niets meer kunnen.’ Haar stage vond Floortje via de stagebank van de onderwijsinstelling. Na het kennismakingsgesprek bij Markant, centrum voor mantelzorg in Amsterdam, had ze er meteen een goed gevoel bij. Floortje heeft deze stage gekozen omdat ze het mooi vindt om bij ouderen te zijn en van hen te leren: ‘Ik zie ouderen niet zoals ouderen, zij worden soms in een hoekje geplaatst. Ouderen zijn mensen met veel wijsheden’.
Het is belangrijk dat er een klik is tussen de student en de oudere. Als er geen klik is dan kunnen beide partijen dat aangeven bij de stageorganisatie. Tussen Floortje en mevrouw zit het wel goed. Mevrouw Metzlar vindt het belangrijk dat de stage een win-win is voor beide partijen. Ze is geïnteresseerd in de wereld en in hoe jonge mensen in het leven staan. Mevrouw vertelt veel over de oorlog. Voor Floortje is dit geschiedenis, maar voor mevrouw voelt dit nog als dichtbij in haar leven. Zo leren ze van elkaar. Ook leert Floortje verantwoordelijk te zijn en verantwoordelijkheid nemen. Bijvoorbeeld voor de veiligheid van mevrouw in huis en op straat. Ze ziet nu hoe het is om op straat te lopen als je slechtziend bent. De stage is voor Floortje een bijzondere ervaring: ‘Je haalt er voldoening uit’.
Lees ook ervaringsverhalen van stagiaires op de site van Handje Helpen