Zo’n 1 op de 5 werknemers combineert het werken met mantelzorg. Bij werknemers in de zorgsector is dat zelfs nog iets meer: 1 op 4. Het gaat dus om veel mensen die werk en mantelzorg combineren. Deze combinatie is lang niet altijd makkelijk. Wanneer meer tijd en energie nodig is voor het mantelzorgen gaat dit vaak ten koste van de tijd voor ontspanning. Op de langere termijn is die ontspanning nodig om energie op te doen. Dit voorkomt overbelasting. De verwachting is dat er een groter tekort aan werknemers ontstaat, doordat aankomende jaren veel ouderen met pensioen zullen gaan. Meer ouderen betekent ook meer zorgvragen én dus meer mantelzorgtaken voor naasten. Dat betekent dat de druk om te werken én te zorgen voor een naaste in de toekomst hoger wordt. Daarom is het belangrijk om werkende mantelzorgers in het vizier te houden.
Wie zijn werkende mantelzorgers?
Zoals aangegeven zijn er veel mensen die mantelzorg combineren met een betaalde baan: meer dan 60 procent van de mantelzorgers heeft een betaalde baan. Gemiddeld besteden de werkende mantelzorgers zo’n 8 uur per week aan zorgtaken. Van alle werkende mantelzorgers is meer dan de helft vrouw (60%). Dit is deels te verklaren doordat vrouwen over het algemeen meer parttime uren werken, waardoor er meer tijd ontstaat voor zorgtaken.
Door vergrijzing, tekorten in de arbeidsmarkt en een hogere arbeidsmarktparticipatie van vrouwen neemt het aantal werkende mantelzorgers toe, van 1.8 miljoen in 2020 naar 2.1 miljoen in 2040 (Vos et al., 2021). Mantelzorgers die werken maken soms lange dagen om hun betaalde baan met de zorg voor een naaste te combineren. Maar de zorg voor een naaste valt natuurlijk niet altijd buiten werktijd. Denk bijvoorbeeld aan ziekenhuisbezoeken die overdag plaatsvinden.
‘Als ik klaar ben bij mijn werk is mijn werkdag nog niet voorbij. Dan moet ik boodschappen doen, het huis schoonmaken, eten koken. En mijn vrouw helpen met douchen en naar bed brengen. Iedere dag ben ik een uur tot twee uur bezig om alles te doen. Al met al maak ik lange dagen.’ – Mantelzorger Patrick Brand (bron: Mijn werkdag is niet voorbij | Werk-Mantelzorg (werkenmantelzorg.nl))
Hoe kun je werkende mantelzorgers ondersteunen?
Veel werkende mantelzorgers geven aan dat ze behoefte hebben aan flexibiliteit van hun werkgever. Zo kunnen ze zorgen voor hun naaste wanneer dat nodig is, zonder zich druk te maken om hun verplichtingen bij werk. Kortom, er is behoefte aan mantelzorgvriendelijk beleid.
De stichting Werk en Mantelzorg richt zich op mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Zij stimuleren bedrijven en organisaties om oog te hebben voor werknemers die mantelzorg en werk combineren. Drie onderwerpen zijn daarin van belang:
Is de combinatie van werk en mantelzorg bekend en bespreekbaar?
- Zijn (verlof)regelingen bekend en worden ze toegepast?
- Zoeken leidinggevenden en mantelzorgers naar maatwerkoplossingen?
Bronnen
- Meer informatie over de stand van zaken rondom werkende mantelzorgers: Werk en mantelzorg
- Vos, E., Proper, K., Hilderink, H., Van der Beek, A. & De Bruin, S. (2021). Werkende mantelzorgers van ouderen. Verkenning van hun toekomst en ondersteuningsbehoeften. Bilthoven: RIVM. Geraadpleegd via: Werkende Mantelzorgers (werkenmantelzorg.nl)
